معرفی عرضه اولیه زفارس

چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۴ سهام شرکت کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس با نماد «زفارس» برای نخستین‌بار در بازار فرابورس عرضه اولیه می‌شود. در این عرضه، در مجموع ۱۲ درصد از سهام شرکت معادل ۱۷۲٬۶۴۵٬۲۲۲ سهم به روش ترکیبی (دو مرحله‌ای) واگذار خواهد شد. مرحله نخست به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نهادهای واجد شرایط اختصاص دارد تا قیمت نهایی سهام کشف شود و در مرحله دوم، سهام با همان قیمت کشف‌شده در اختیار عموم سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی قرار می‌گیرد. در ادامه به بررسی جایگاه «زفارس» در صنعت کشاورزی و دامپروری کشور و چشم‌انداز آن در بازار سرمایه خواهیم پرداخت.

معرفی شرکت کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس

شرکت کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس (سهامی عام) در سال ۱۳۸۳ با هدف توسعه فعالیت‌های دامپروری و کشاورزی در جنوب کشور تاسیس شد. این شرکت در فاصله ۱۸ کیلومتری شهرستان مرودشت استان فارس واقع شده و با در اختیار داشتن حدود ۱۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی، از زیرمجموعه‌های گروه صنایع شیر ایران محسوب می‌شود. سرمایه ثبت‌شده شرکت ۱۴۳۹ میلیارد ریال بوده و فعالیت اصلی آن پرورش و نگهداری دام‌های شیری، تولید شیر خام، فرآورده‌های دامی و فعالیت‌های کشاورزی است. پگاه فارس دارای بزرگ‌ترین گاوداری صنعتی جنوب کشور است و با برخورداری از منابع آب پایدار و زیرساخت‌های مجهز، نقش مهمی در تأمین شیر خام مورد نیاز صنایع لبنی کشور ایفا می‌کند.

به گفته مدیرعامل شرکت، ظرفیت تولید فعلی پگاه فارس سالانه ۵۱ هزار تن شیر با میانگین روزانه ۱۴۰ تن است و برنامه‌ریزی شده تا این رقم با اجرای طرح‌های توسعه‌ای به ۸۰ هزار تن در سال و ۲۲۰ تن در روز افزایش یابد. این شرکت با ۳۴۰۰ رأس دام فعال و ظرفیت نهایی ۵۶۰۰ رأس گاو مولد، قصد دارد سهم خود را در بازار افزایش دهد و با تمرکز بر ارتقای بهره‌وری، توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان و تولید فرآورده‌های ژنتیکی، به بزرگ‌ترین دامپروری کشور تبدیل شود. ارزش‌گذاری انجام‌شده توسط تأمین سرمایه سپهر، ارزش کل شرکت را حدود ۱۳۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر سهم آن را ۹۳۵ تومان برآورد کرده است.

جایگاه شرکت کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس در صنعت

بر اساس گزارش‌های منتشر شده توسط شبکه جهانی مقایسه گله‌های شیری (IFCN)، ایران با تولید سالانه حدود ۹/۷۸ میلیون تن شیر، رتبه نوزدهم جهان را از نظر تولید شیر در اختیار دارد. همچنین میانگین تولید شیر هر رأس گاو مولد در ایران ۲/۸ تن در سال بوده، در حالی که میانگین جهانی آن ۲/۳ تن است. 

شرکت کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس با تولید سالانه ۵۱ هزار تن شیر، سهم قابل توجهی از تولید صنعتی شیر در کشور را بر عهده دارد. این برتری عملکردی، حاصل بهره‌گیری از نژادهای اصلاح‌شده، تغذیه علمی و بهینه‌سازی فرآیندهای دامپروری است. تعداد بالای دام مولد و زمین‌های کشاورزی تحت اختیار این مجموعه، امکان تامین خوراک پایدار دام و تداوم تولید را در شرایط اقتصادی و اقلیمی دشوار کشور فراهم کرده است.

با توجه به پایین بودن سرانه مصرف لبنیات در ایران نسبت به میانگین جهانی و محدودیت واردات محصولات لبنی، ظرفیت توسعه بازار داخلی و صادرات فرآورده‌های دامی در کشور بسیار بالاست. پگاه فارس با موقعیت جغرافیایی مناسب و دسترسی به منابع آب پایدار، در مسیر تبدیل شدن به یکی از قطب‌های اصلی تولید شیر و گوشت در جنوب کشور قرار دارد. این شرکت با افزایش بهره‌وری تولید، کاهش هزینه‌های خوراک و بهبود میانگین تولید شیر در گله‌های خود، نقش مؤثری در ارتقای جایگاه ایران در صنعت جهانی دامپروری ایفا خواهد کرد.

محصولات اصلی شرکت

همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد، محصول اصلی تولیدی زفارس، شیر خام است؛ به‌طوری که بیش از ۸۷ درصد میزان فروش کل شرکت در ۱۰ ماهه منتهی به مهرماه ۱۴۰۴ را محصول شیر خام تشکیل داده است. چربی و گوساله نر نیز به ترتیب با سهم ۶/۴ درصدی و ۵/۵ درصدی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

وضعیت سود‌آوری شرکت

با بررسی صورت‌های مالی ۵ ساله زفارس می‌توان دریافت که روند کلی سودآوری شرکت طی سال‌های اخیر مثبت بوده است. فروش شرکت نسبت به ۵ سال گذشته رشد ۳۸۵ درصدی را از لحاظ ریالی ثبت کرده است. همچنین سود عملیاتی شرکت نیز توانسته رشد ۱۸۰ درصدی را ثبت کند. سود خالص شرکت نسبت به ۵ سال گذشته رشد بیش از ۲۵۱ درصدی داشته است. البته باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که سود عملیاتی و خالص شرکت نسبت به سال گذشته با افتی نسبی همراه بوده است ولی روند کلی سودآوری شرکت در این سال‌ها مثبت ارزیابی می‌شود.

در نمودار زیر می‌توانید وضعیت فروش، سود عملیاتی و سود خالص شرکت طی سال‌های گذشته را مشاهده کنید.

روند فروش ۵ ساله شرکت

روند ۵ ساله سود عملیاتی شرکت

روند ۵ ساله سود خالص شرکت

چالش‌های صنعت و چشم‌انداز آینده

صنعت دامپروری کشور در حال حاضر با چالش‌هایی از جمله محدودیت منابع آبی، نوسانات اقتصادی و قیمت بالای نهاده‌های دامی روبه‌رو است. بحران آب به‌ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی کشور یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعالان این حوزه به شمار می‌رود، هرچند با اجرای طرح‌هایی همچون تصفیه‌خانه‌های محلی و بازیافت پساب‌های صنعتی، بخشی از این مشکل در حال مدیریت است.

از سوی دیگر، اختلاف قابل توجه قیمت شیر خام در ایران با میانگین قیمت کشورهای منطقه، فشار مضاعفی بر حاشیه سود تولیدکنندگان ایجاد کرده است. در حالی‌که قیمت شیر خام داخلی کمتر از نیمی از قیمت جهانی است، هزینه‌های تولید متأثر از نرخ ارز و نهاده‌های وارداتی به‌طور مداوم در حال افزایش است. این شرایط باعث شده بخش عمده‌ای از تولید شیر کشور بر دوش گاوداری‌های صنعتی باقی بماند.

با توجه به کاهش تولید شیر در واحدهای سنتی به‌دلیل خشکسالی و هزینه‌های بالا، انتظار می‌رود سهم واحدهای صنعتی در تأمین شیر کشور به‌طور قابل توجهی افزایش یابد. در این میان، شرکت‌هایی مانند کشت و صنعت و دامپروری پگاه فارس با برخورداری از زمین‌های کشاورزی گسترده، منابع آب پایدار و طرح‌های توسعه‌ای بزرگ، از موقعیت ممتازی برای بهره‌گیری از این تغییر ساختاری برخوردارند و پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده نقش پررنگ‌تری در بازار شیر کشور و سودآوری صنعت ایفا کنند.