آشنایی با صورت جریان وجوه نقد و کاربرد آن

صورت‌های مالی ابزار قدرتمندی در دنیای تحلیل بنیادی به حساب می‌آیند. این ابزارها  به ۴ دسته کلی شامل صورت وضعیت مالی (ترازنامه)، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد تقسیم می‌شوند. صورت جریان وجوه نقد، یکی از مهم‌ترین مواردی است که در دوره‌های آموزشی و همچنین خودآموزین تحلیل بنیادی توجه زیادی به آن شده و اطلاعات موجود در این گزارش برای تحلیلگران اهمیت بالایی دارد. اما این صورت مالی چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه می‌توان از آن در تحلیل‌های خود استفاده کرد؟

ویدیوی صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد چیست؟

صورت جریان وجوه نقد همانطور که از نامش پیداست، یک صورت مالی مرتبط با جریانات نقدی بوده و اطلاعات مهمی در این زمینه را مشابه با یک پرینت از حساب بانکی شرکت، منعکس می‌کند. از طریق بررسی صورت جریان وجوه نقد یک شرکت متوجه خواهید شد میزان وجه نقد شرکت از چه محلی تامین شده و به چه مواردی اختصاص یافته است.

صورت جریان وجوه نقد، هر سه ماه یکبار منتشر شده و به سه قسمت زیر تقسیم می‌شود. در ادامه مطلب هریک از این موارد را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار می دهیم.

• بخش فعالیت‌های عملیاتی
• سرمایه‌گذاری
• تامین مالی

برای مشاهده این گزارش، باید به سایت کدال مراجعه کرده و از بخش جستجوی اطلاعیه‌ها نماد شرکت مورد نظر خود را وارد کنید؛ سپس، با انتخاب «اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای» در بخش «نوع اطلاعیه‌»، جست‌و‌جو را بزنید. با این‌ روش، همه صورت‌های مالی شرکت نمایش داده خواهند شد. بعد از انتخاب اطلاعیه مورد نظر، کافیست در صفحه باز شده از منوی بالای سایت، گزینه صورت جریان‌های نقدی را انتخاب کنید. با توجه به موارد گفته شده، آشنایی با کدال از اهمیت بالایی در زمینه تحلیل بورس برخوردار است.

ساختار صورت جریان وجوه نقد

همانطور که اشاره شد، صورت جریان وجوه نقد سه بخش اساسی دارد :

• بخش فعالیت‌های عملیاتی

این قسمت از گزارش به مواردی اختصاص یافته که فعالیت اصلی شرکت در راستای کسب درآمد را نشان می‌دهد. این فعالیت‌ها برای شرکت‌های تولیدی شامل تولید و فروش کالا، برای شرکت‌های خدماتی ارائه خدمات و برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری، اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری‌های آن شرکت است.

برای مثال، در قسمت فعالیت‌های عملیاتی شرکت زیر، مواردی از جمله نقد حاصل از عملیات، پرداخت‌های نقدی بابت مالیات بر درآمد و جریان ورود (خروج) نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی را در صورت جریان وجوه نقد حسابرسی‌نشده، می‌توان مشاهده کرد. دقت کنید که اطلاع از تفاوت صورت مالی حسابرسی شده و حسابرسی نشده نقش مهمی در تحلیل صورت‌های مالی دارد.

• بخش سرمایه‌گذاری 

در این قسمت از صورت جریان وجوه نقد، فعالیت‌هایی مانند خرید و فروش دارایی، تسهیلات مختلف، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت گزارش می‌شوند. پرداخت‌های نقدی به سرمایه‌گذاران بابت خرید اوراق بهادار را نیز می‌توان در این قسمت از صورت مالی مشاهده کرد.

• بخش تامین مالی

در این بخش، فقط مواردی گزارش می‌شوند که به جریان‌های نقدی تامین مالی شرکت مربوط هستند؛ به‌همین‌دلیل، می‌توان به اطلاعاتی از جمله ارقام وجوه دریافتی، میزان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، مسائل مربوط به وام و… دست پیدا کرد.

البته برای شرکت‌هایی که موضوع فعالیت آن‌ها خدماتی و سرمایه‌گذاری است، دو بخش زیر نیز به گزارش صورت جریان وجوه نقد اضافه خواهد شد:  

• بازده سرمایه‌گذاری
• سود پرداختی حاصل از تأمین مالی
• مالیات بر درآمد

این بخش به سه مدل سود مختلف تقسیم می‌شود : 

• سودی که بابت سرمایه‌گذاری‌ها دریافت شده،
• سودی که شرکت بابت هر سهم به سرمایه‌گذاران پرداخت کرده،
• سودی که توسط شرکت به همراه بازپرداخت اقساط تسهیلات، به بانک پرداخت شده است.  

نکته مهمی که در مورد صورت جریان وجوه نقد وجود دارد این است که شرکت‌ها تاثیرات نرخ ارز را نیز در انتهای این گزارش، اعمال می‌کنند. 

این گزارش چگونه تهیه می‌شود؟

اگر با فعالیت حسابداری آشنا باشید، حتما می‌دانید که صورت جریان وجوه نقد، توسط حسابداران شرکت تهیه شده و در نهایت توسط حسابرسان بررسی خواهد شد. 

دو روش کلی برای تهیه صورت جریان وجوه نقد وجود دارد که در ادامه به آن اشاره شده است: 

روش اول: مستقیم

در تهیه صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم، سوابق ورود و خروج وجه نقد به شرکت بررسی شده و در پایان دوره مالی، گزارش آن تهیه خواهد شد. می‌توان گفت که روش مستقیم، عموما برای شرکت‌هایی که تراکشن بالایی دارند، گزینه مناسب‌تری خواهد بود.

روش دوم : غیرمستقیم

برای تهیه صورت جریان وجوه نقد به روش غیرمستقیم، بررسی صورت سود و زیان اهمیت بالایی پیدا می‌کند. این روش برای شرکت‌های کوچک‌تر که گردش مالی کمتری دارند، روش بهتری است.

سخن پایانی

زمانی‌که صحبت از آموزش تحلیل بنیادی می‌شود، بررسی صورت‌های مالی به‌ویژه صورت جریان وجوه نقد اهمیت زیادی برای تحلیل‌گران دارد. صورت جریان وجوه نقد گزارشی است که نشان می‌دهد مبالغ نقد شرکت از کجا وارد و برای چه مواردی مصرف شده است. این گزارش‌، همراه با سایر گزارش‌های مالی مانند صورت سود و زیان و ترازنامه، هر سه ماه یک‌بار در سایت کدال منتشر شده و نحوه ارائه‌ آن در شرکت‌های مختلف متفاوت است. صورت جریان وجوه نقد عموما از 3 بخش عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تامین مالی تشکیل شده و موارد آن برای انواع شرکت‌های مختلف، متفاوت است. چنانچه با تحلیل این صورت‌های مالی آشنایی ندارید، بهتر است با استفاده از دوره‌های آموزش بورس یا مشاوره سرمایه گذاری درست، دانش خود را افزایش دهید.