انواع وضعیت نمادها در بورس
شرایط نمادهای بورسی ثابت نیست و دائما در حال تغییر است. هرکدام از این تغییرات، علت خاص خود را دارد و برای سرمایه‌گذاران موضوع مهمی تلقی می‌شود. اگر به تازگی به بازار سهام وارد شده‌اید، به احتمال زیاد با انواع وضعیت نمادها در بورس آشنایی ندارید. ما در این مقاله به‌طور کامل، انواع وضعیت نمادها را برای داشتن تجربه‌ای موفق از سرمایه گذاری در بورس بررسی می‌کنیم.
ویدیوی انواع وضعیت نمادها در بورس
منظور از نماد معاملاتی چیست؟
همه شرکت‌های فعال در بازار سرمایه ایران از نام اختصاری یا همان نماد استفاده می‌کنند. نمادهای معاملاتی عموما مشابه با نام اصلی شرکت هستند و با یک حرف مخصوص آغاز می‌شوند؛ به عنوان مثال نماد «خرینگ» متعلق به یک شرکت رینگ‌سازی است؛ اما چون این شرکت در صنعت خودرو فعالیت دارد، حرف «خ» به ابتدای نام نماد آن اضافه شده است.
مثال دیگری که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد، نماد «دعبید» است. این نماد متعلق به شرکت دارویی عبیدی بوده و به دلیل قرار داشتن در صنعت دارویی، حرف «د» به ابتدای آن افزوده شده است.
انواع وضعیت نمادها در بورس
به طور کلی می‌توان گفت که نماد شرکت‌های مختلف ممکن است در 5 وضعیت کلی معاملاتی قرار گیرند که شامل موارد زیر است :
وضعیت مجاز
وضعیت مجاز وضعیتی است که در آن، نماد به صورت کاملا عادی و بدون مشکل خاصی معامله می‌شود. در این وضعیت، سفارش‌گذاری و حذف سفارش‌های انجام نشده امکان‌پذیر است. برای تشخیص نمادی که در وضعیت مجاز قرار دارد، می‌توانید به سایت tsetmc و صفحه هر نماد مراجعه کنید.
وضعیت مجاز-محفوظ
زمانی که یک نماد از حالت متوقف بودن خارج می‌شود، در ابتدا و با هدف کشف قیمت به حالت مجاز-محفوظ درمی‌آید. در این وضعیت، امکان سفارش‌گیری برخلاف امکان معامله وجود دارد و افراد می‌توانند سفارشات خود را به ثبت برسانند. بعد از تایید سفارشات، وضعیت نماد معاملاتی از حالت مجاز محفوظ به مجاز تغییر خواهد کرد و معاملات در سهم مورد نظر انجام خواهد شد.
وضعیت مجاز-متوقف
در این وضعیت، نماد معاملاتی به دلایلی مشخص متوقف شده و امکان ثبت سفارش در آن به‌صورت موقت وجود ندارد. زمان بازگشایی این نمادها مشخص نیست اما ممکن است در همان روز بازگشایی شود و اطلاع‌رسانی آن نیز توسط ناظر بازار انجام خواهد شد. تفاوت مجاز محفوظ و مجاز متوقف، در زمان سفارش‌گیری است. در مجاز محفوظ می‌توانید سفارش ثبت کنید اما در مجاز متوقف این امکان وجود ندارد.
وضعیت ممنوع
چنانچه نمادی در وضعیت «ممنوع» قرار گیرد، معاملات آن متوقف خواهند شد. یعنی امکان ثبت سفارش خرید یا فروش در آن نماد و همچنین حذف سفارش‌های انجام نشده وجود نخواهد داشت. نکته مهمی که در مورد این وضعیت وجود دارد این است که زمان خروج نماد از حالت ممنوع کوتاه بوده و به سرعت بازگشایی خواهد شد.
وضعیت ممنوع-متوقف
در وضعیت «ممنوع-متوقف»، معاملات نماد به دلایلی مثل ابهام در ارائه گزارشات مالی، تعدیل سود و … متوقف شده و زمان بازگشایی آن نیز معمولا بیشتر طول خواهد کشید. تفاوت این وضعیت با وضعیت ممنوع در این است که در وضعیت ممنوع، بازگشایی نماد سریعتر رخ می‌داد؛ اما در وضعیت ممنوع-متوقف، ممکن است زمان بازگشایی از چند ساعت تا حتی چند ماه متغیر باشد.
چگونه از تغییر وضعیت نمادها مطلع شویم؟
اطلاع از وضعیت نمادهای بورسی برای افراد فعال در بازار سرمایه اهمیت زیادی دارد. در صورت رخ دادن هر گونه تغییر در وضعیت نماد، ناظر بازار پیامی را در این رابطه و از طریق سایت tsetmc منتشر می‌کند؛ علاوه بر این از بخش پیام‌های ناظر بازار سامانه فارابیکسو نیز می‌توانید دلایل توقف نماد یک شرکت را بررسی کنید.
همچنین می‌توانید با مراجعه به سایت tsetmc و انتخاب زبانه وضعیت نماد، گزارشی از تغییر وضعیت نماد خود را مشاهده کنید.
دلایل توقف نماد شرکت‌ها
در راستای حفظ شفافیت در بازار سرمایه، بعد از انتشار اخبار تاثیرگذار بر وضعیت شرکت، نماد آن سهم در بازار متوقف می‌شود؛ توقف و بازگشایی مجدد آن می‌تواند به دلایل زیر انجام شود :
- افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف،
- افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب،
- افزایش بیش از 50 درصد و کاهش بیش از 30 درصد قیمت سهم طی 15 روز معاملاتی متوالی،
- مظنون شدن به استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت،
- مظنون شدن به دستکاری بازار یا خرید و فروش سهام با استفاده از اطلاعات نهانی،
- برگزاری مجمع عادی سالیانه به منظور تصویب صورت‌های مالی، تقسیم سود و…،
- برگزاری مجمع فوق‌العاده شرکت به منظور تصمیم‌گیری درباره افزایش سرمایه‌ها و…
برای آشنایی با مجامع بورسی به مقاله آشنایی با انواع مجامع مراجعه کنید.
سخن پایانی
همانطور که می‌دانید، سرمایه گذاری در بورس با دریافت کد بورسی آغاز می‌شود؛ اما نباید فراموش کرد که انجام معاملات بدون داشتن دانش بورسی و دریافت مشاوره سرمایه گذاری، ضرر زیادی را برای شما به دنبال خواهد داشت. با توجه به اینکه شفافیت مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه است، زمان وقوع اتفاق‌های مهم در شرکت‌ها، اطلاعات آن باید به سرعت منتشر شود و در اختیار سهامداران قرار گیرد. در چنین مواقعی، ناظر بازار وضعیت نماد مورد نظر را تغییر می‌دهد تا سهامداران و اهالی بازار از انتشار اخبار مطلع شوند. این تغییر وضعیت در 5 قالب کلی ممنوع، ممنوع-متوقف، مجاز، مجاز-متوقف و مجاز-محفوظ رخ می‌دهد.
