چگونه سود شرکت را با مدل EGM پیش‌بینی کنیم؟
پیش‌بینی آینده یکی از جذاب‌ترین و در عین حال سخت‌ترین کارهای ممکن در جهان است. در علوم انسانی و خصوصا مسائل مالی و اقتصادی پیش‌بینی رویدادها امری کاملا احتمالی است و ریسک عدم قطعیت همواره در این حوزه‌ها وجود دارد. اما، بسیاری از دانشمندان و محققین اقتصادی و مالی مدل‌هایی را برای پیش‌بینی روند سودآوری ارائه کرده‌اند. در این مقاله به بررسی پیش بینی سود با استفاده از مدل رشد سود یا همان EGM خواهیم پرداخت.
مدل رشد سود یا Earning Growth Model چیست؟
مدل رشد سود یا Earning Growth Model یکی از ساده‌ترین و کاربردی‌ترین مدل‌های مالی برای پیش‌بینی سود محقق شده یا EPS شرکت‌های بورسی بوده و از موضوعات مهم در فرایند آموزش تحلیل بنیادی است. در حقیقت، با استفاده از مدل EGM می‌توانید سود آتی شرکتها را بر اساس داده‌های تاریخی محاسبه کنید. این مدل بر اساس نرخ رشد ثابت سود محقق شده به ازای هر سهم، سود آتی را پیش‌بینی می‌کند. تحلیلگران بنیادی از مدل EGM در محاسبه نسبت P/E forward که به P/E تحلیلی نیز معروف است، استفاده می‌کنند. در ادامه با فرمول و اجزای کلیدی EGM و همچنین یک مثال عملی همراه شما هستیم.
فرمول مدل رشد سود یا Earning Growth Model
در تصویر زیر می‌توانید فرمول مدل رشد را مشاهده کنید:
در این فرمول g نشان‌دهنده نرخ رشد بوده و n تعداد دوره‌هایی که رشد ادامه دارد. اگر قصد دارید سود محقق‌شده یک شرکت در فصل آتی را محاسبه کنید بهتر است از سودهای محقق‌شده فصول گذشته، خصوصا ۴ فصل آخر استفاده کنید. با توجه به اینکه مدل رشد از نوع مدل‌های رشد ثابت یا Constant Growth Models محسوب می‌شود، بنابراین فرض بر این است که رشد سود (کم یا زیاد) ادامه‌دار است. توصیه می‌شود برای پیش‌بینی سود آتی شرکت‌هایی که در بلند مدت سودآوری مناسبی داشته‌اند از مدل رشد سود استفاده کنید. برای درک بهتر به مثال زیر توجه کنید:
شرکت آریان کیمیا تک با نماد کیمیاتک، یک شرکت در صنعت مواد شیمیایی است که محصولات آرایشی-بهداشتی تولید می‌کند. طی ۱۰ سال گذشته سود محقق‌شده به ازای هر سهم یا EPS این شرکت همواره روند رو به رشدی داشته است. حالا قصد داریم سود فصل آتی کیمیاتک را محاسبه کنیم. برای این منظور بهتر است سود فصلی ۵ تا ۶ دوره اخیر را مطابق جدول زیر استخراج کنیم:
همانطور که در جدول مشاهده می‌کنید از آخرین فصل سال ۱۴۰۱ تا اولین فصل سال ۱۴۰۳ سود محقق شده به ازای هر سهم یا EPS را جمع‌آوری کرده‌ایم. برای اینکه نرخ رشد یا g را محاسبه کنیم می‌توانیم از میانگین نرخ رشد ۶ فصل استفاده کنیم. میانگین نرخ رشد EPS در ۶ فصل گذشته برابر با ۰/۰۸ یا ۸ درصد است. با توجه به اینکه قصد داریم سود یک فصل را پیش‌بینی کنیم بنابراین n را برابر ۱ قرار می‌دهیم. همچنین، ۳۸۷ ریال به عنوان EPS فعلی در نظر می‌گیریم و اعداد را در فرمول قرار می‌دهیم:
همانطور که مشاهده می‌کنید سود فصل آتی (تابستان ۱۴۰۳) شرکت کیمیاتک ۴۱۸ ریال پیش‌بینی می‌شود. همانطور که پیش‌تر گفته شد برای محاسبه P/E فوروارد یا P/E تحلیلی نیز می‌توانیم از مدل رشد استفاده کنیم. برای این منظور کافی است تا ۴۱۸ ریال را با سودهای محقق‌شده ۳ فصل اخیر جمع کنید. سپس، قیمت پایانی سهام را تقسیم بر مجموع سودهای محقق‌شده کنید:
همانطور که مشاهده می‌کنید P/E تحلیلی نماد کیمیاتک برابر ۷/۷ است. برای محاسبه P/E تحلیلی با استفاده از مدل رشد می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. به طور مثال می‌توانید از EPS سالانه به جای EPS فصلی استفاده کنید. یکی از مزایای مدل رشد سود در انعطاف‌پذیری آن است به نحوی که می‌توانید متغیر‌هایی مانند نرخ رشد (g) و تعداد دوره‌ها (n) را در دوره‌های زمانی دلخواه انتخاب کرده و محاسبه کنید.
پیشنهاد مطالعه: «آشنایی با مدل سازی مالی»
تغییرات در شاخص های اقتصاد کلان بر وضعیت بازارهای مالی و سودآوری شرکتها تاثیر بسیار زیادی دارد. در کشورهای توسعه‌یافته جهان که اقتصاد تقریبا پایداری دارند، روند پیش‌بینی سود شرکتها تا حد مطلوبی امکان‌پذیر است. در کشور‌هایی که اقتصاد آن‌ها تحت تاثیر ریسک‌های زیادی مانند تغییرات ناگهانی نرخ بهره، تورم و… قرار دارند، پیش‌بینی سود کمی دشوارتر است.
جمع بندی
با وجود اینکه مدل رشد سود و سایر روش‌های تعیین ارزش ذاتی سهام می‌توانند تصویری از وضعیت سودآوری آتی شرکت را به سرمایه‌گذاران و تحلیلگران نشان دهند، اما در بازارهای مالی و اقتصاد همواره عدم قطعیت در رابطه با آینده وجود دارد.
ریسک های سیستماتیک و غیرسیستماتیک از جمله همان عدم قطعیت‌هایی هستند که قدرت تغییر پیش‌بینی‌های تحلیلگران را دارند. بنابراین، در پیش‌بینی سودآوری علاوه بر نرخ رشد سود نقدی بهتر است عواملی مانند نرخ رشد فروش، میزان رشد هزینه‌ها، وضعیت بازار داخلی و خارجی محصولاتی که شرکت تولید می‌کند و سایر عوامل موثر را بررسی کرد.
