کاربرد EPS در بورس چیست؟
هنگام خرید و فروش سهام، همواره با مفاهیم و اصطلاحات متفاوت و متنوعی رو به رو هستیم. معامله‌گران برای داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق، باید با این مفاهیم و کاربرد آن‌ها آشنا باشند. یکی از این اصطلاحات پرکاربرد بازار سرمایه، مفهوم «سود هر سهم» یا EPS است که می‌تواند برای سهامداران یک راهنمای سرمایه‌گذاری در بورس باشد.
ویدیوی کاربرد EPS در بورس چیست؟
سود هر سهم(EPS) چیست؟
اصطلاح EPS، کوتاه‌شده عبارت Earnings Per Share و به معنی سود به‌دست آمده از هر سهم است. در واقع EPS، میزان سودی است که به ازای هر سهم شرکت محقق آمده است.
EPS چگونه محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه EPS باید از صورت سود و زیان شرکت کمک گرفت. در صورت سود و زیان میزان درآمدها و مخارج شرکت در یک بازه زمانی خاص محاسبه می‌شود. اگر مخارج شرکت را از درآمدهای آن کمک کنیم به «سود ناخالص» شرکت می‌رسیم. از آنجایی‌که شرکت‌ها در انتهای سال مالی باید درصدی از سود خود را در قالب مالیات به دولت پرداخت کنند، این سود عموماً شامل مالیات می‌شود و باید میزان مالیاتی که شرکت باید پرداخت کند نیز از آن کسر شود. پس از آن‌که مالیات از سود کسر شود، به «سود خالص» شرکت می‌رسیم. حال اگر میزان سود خالص را بر تعداد کل سهام شرکت، که از تقسیم سرمایه ثبتی به مبلغ اسمی سهام(100 تومان) قابل محاسبه است، «سود خالص هر سهم» یا همان EPS به‌دست می‌آید.
سود خالص هر سهم یا eps یکی از مهمترین فاکتورها برای شناسایی ارزشمندی و خرید و فروش سهام یک شرکت است. معمولا برای ارزیابی ارزندگی یک شرکت کارشناسان سود محقق‌شده شرکت(EPS) شرکت بررسی می‌کنند و با بررسی سودآوری شرکت در آینده، که به آن «سود پیش‌بینی شده» یا Forward EPS می‌گویند، پی به ارزندگی سهام آن شرکت می‌برند.
EPS پیش‌بینی شده یا فوروارد چگونه محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه EPS فوروارد، باید بررسی دقیقی روی صورت‌های مالی شرکت صورت گیرد. دو پارامتر اصلی برای محاسبه EPS فوروارد میزان درآمد و مخارج شرکت است.
تحلیلگر بنیادی ابتدا باید وضعیت درآمدی شرکت را به درستی تحلیل کند. در صورتی‌که نرخ و میزان فروش یا قیمت دلار در بازار تغییر کند، وضعیت درآمدی شرکت نیز دست‌خوش تغییرات زیادی می‌شود. بنابراین تحلیلگران بنیادی با بررسی وضعیت فروش فعلی شرکت، تحلیل آینده نرخ و میزان فروش و همچنین نرخ ارز، درآمد شرکت را در آینده پیش‌بینی می‌کنند.
علاوه بر این، تحلیلگران باید میزان هزینه‌های احتمالی شرکت در آینده را نیز محاسبه کنند. یکی از مهمترین پارامترها در تعیین میزان مخارج شرکت، ارزیابی قیمت مواد اولیه و هزینه‌های چرخه تولید است. تغییرات نرخ مواد اولیه می‌تواند ناشی از افزایش یا کاهش قیمت ارز، نرخ‌های مصوب دولتی، افزایش تورم، تحریم‌های سیاسی و اقتصاد و… باشد که تاثیر مستقیمی بر هزینه‌ها و مخارج شرکت دارد.
بنابراین تحلیلگر بنیادی در تلاش است با بررسی دقیق پارامترهای تاثیرگذار بر درآمد و مخارج شرکت، پیش‌بینی درستی از آینده آن داشته باشد. علاوه بر این، تحلیلگران نیم نگاهی نیز به وضعیت درآمدهای غیرعملیاتی شرکت دارند.
«درآمدهای غیرعملیاتی» شامل آن دسته از درآمدها می‌شود که ناشی از تولید و فروش محصول نیستند. عمدتاً این درآمد از محل سرمایه‌گذاری‌های شرکت به‌دست می‌آید. به‌عنوان مثال، شرکتی که در کنار عملیات عادی تولیدی خود، اقدام به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مختلف یا بازارهای سرمایه‌گذاری می‌کند، می‌تواند در آینده، عایدی نیز از این طریق به‌دست آورد. بنابراین تحلیلگر بنیادی باید به این پارامتر نیز دقت ویژه‌ای داشته باشد.
پس در حالت کلی EPS پیش‌بینی شده یا فوروارد یک معیار برای آگاهی دادن به سرمایه‌گذاران است. البته هیچگاه نمی‌توان با قاطعیت در مورد صحیح بودن مقدار EPS پیش‌بینی شده صحبت کرد، و فقط می‌توان از این شاخص به‌عنوان عاملی کلیدی در تصمیم‌گیری و خرید و فروش سهام در بازار استفاده کرد، چرا که ممکن است مقدار پیش‌بینی شده این شاخص، در اثر عملکرد ضعیف شرکت در طول یک سال مالی، با مقدار محقق شده آن فاصله زیادی داشته باشد.
EPS محقق شده را چگونه شناسایی کنیم؟
محاسبه EPS قطعی و محقق‌شده هر شرکتی، در انتهای سال مالی انجام می‌شود. فرایند محاسبه سود خالص محقق‌شده هر سهم، مانند محاسبه EPS فوروارد است. با این تفاوت که میزان درآمدها و هزینه‌های شرکت بر اساس اعداد و ارقام واقعی شرکت در طول یک سال مالی لحاظ می‌شود.
توجه داشته باشید طبق قانون، همه شرکت‌هایی که در بازار سرمایه مشغول فعالیت هستند، باید مقدار EPS محقق شده خود را در انتهای سال مالی مشخص کنند و از طریق سایت کدال به اطلاع سرمایه‌گذاران برسانند. زیرا این عدد می‌تواند برای سهامداران به‌عنوان یک راهنمای سرمایه‌گذاری در بورس مورد استفاده قرار گیرد.
بنابراین می‌توانید EPS محقق شده هر شرکتی را از طریق بررسی آخرین صورت مالی سالیانه شرکت که در سایت کدال منتشر شده، مشاهده کنید.
