تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله در تابلوخوانی

قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله از جمله مهم‌ترین اطلاعاتی هستند که تابلوی معاملات مربوط به هر نماد در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc) در اختیار کاربران قرار می‌دهد. سرمایه‌گذران می‌توانند با استفاده از اطلاعات این دو متغیر و مهارت تابلوخوانی، دیدگاه متفاوتی نسبت به وضعیت هر نماد در روزهای معاملاتی آتی به‌دست آورند و در کنار استفاده از سایر مهارت‌ها از جمله تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، سود بیشتری در بازار سرمایه کسب کنند. در ادامه این مقاله، ضمن معرفی «قیمت پایانی» و «قیمت آخرین معامله»، تفاوت این متغیرها را توضیح می‌دهیم و کدهای مورد نیاز برای فیلترنویسی جهت شناسایی سهام مستعد رشد در بازار را بررسی می‌کنیم.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی نشان‌دهنده میانگین وزنی قیمت‌هایی است که یک سهام در طول یک روز معاملاتی در آن معامله شده است. توجه داشته باشید که این قیمت ملاک تعیین دامنه نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد خواهد بود. همان‌طور که در مقاله «تفاوت دامنه نوسان با بازه روز قیمت» بررسی کردیم، بسته به بازاری که سهم در آن معامله می‌شود می‌توان با استفاده از میزان دامنه نوسان و قیمت پایانی، بازه قیمت مجاز برای معاملات سهم در روز بعد را محاسبه کرد. همچنین در نظر داشته باشید قیمت پایانی از تقسیم «ارزش معاملات» به «حجم معاملات» به دست می‌آید. در تصویر زیر می‌توانید جایگاه قیمت پایانی، حجم و ارزش معاملات را در تابلو مشاهده کنید.

باتوجه به اینکه نماد فوق از تابلوی معاملاتی بازار اول بورس انتخاب شده، دامنه نوسان آن معادل مثبت و منفی هفت درصد است؛ بنابراین برای محاسبه حد بالای قیمت مجاز روز بعد (سقف قیمت روز بعد)، قیمت پایانی یعنی ۷۲۲۰ ریال را در ۱/۰۷ و برای محاسبه حد پایین قیمت مجاز، قیمت پایانی را در ۰/۹۳ ضرب می‌کنیم. برای درک بهتر مفهوم قیمت پایانی و معرفی قیمت آخرین معامله، به مثال زیر توجه کنید.

مثال: تصور کنید قیمت پایانی یک سهم در انتهای روز معاملاتی نخست ۱۰۰۰ ریال باشد. همچنین می‌دانیم این سهم در بازار اول بورس با دامنه نوسان مثبت و منفی هفت درصدی معامله می‌شود. با ضرب ۱۰۰۰ در ۱/۰۷ (برای محاسبه حد بالای قیمت مجاز) به قیمت ۱۰۷۰ ریال و با ضرب این عدد در ۰/۹۳ به ۹۳۰ ریال به‌عنوان کف قیمت مجاز می‌رسیم. حال فرض کنید در روزی که گذشت، این سهم یک بار ساعت ۹:۰۲ صبح با حجم یک میلیون و در قیمت ۱۰۷۰ ریال و بار دیگر در انتهای روز با حجم ۱۰۰۰ سهم و در قیمت ۹۳۰ ریال معامله شد. طبق تعریف، می‌دانیم قیمت پایانی حاصل محاسبه میانگین وزنی قیمت‌هایی است که سهم در طول روز در آن‌ها معامله شده است. در این مثال نیز سهم مورد نظر ما تنها دو مرتبه و در قیمت‌های ۱۰۷۰ و ۹۳۰ ریال معامله شده است؛ اما حجم این معاملات تفاوت زیادی داشتند. در ادامه نحوه محاسبه قیمت پایانی این سهم را می‌بینید:

همان‌طور که در مثال بالا دیدید، با توجه به اینکه بخش اعظم معاملات در قیمت ۱۰۷۰ تومان انجام شده بود، قیمت پایانی معادل ۱۰۶۹ به‌دست آمد.

قیمت آخرین معامله یا آخرین قیمت چیست؟

همان‌طور که از نام این قیمت مشخص است، منظور قیمت آخرین معامله‌ای است که نماد مورد نظر با آن خریدوفروش شده است. در تصویر قبل از تابلوی معاملات، قیمت آخرین معامله انجام شده در نماد مورد نظر معادل ۷۱۵۰ ریال است. قیمت آخرین معامله -به‌ویژه هنگامی که حجم معاملات انجام شده در آن قیمت اندک باشد- تاثیر قابل توجهی در محاسبه قیمت پایانی ندارد و ممکن است عده‌ای اهمیت دقت به این قیمت را نادیده بگیرند.

توجه داشته باشید که قیمت آخرین معامله در کنار قیمت پایانی نقش مهمی در خرید و فروش سهام دارد و همچنین به‌یاد داشته باشید اگر میان قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله تفاوتی معنی‌دار وجود داشته باشد، عموما سهام شرکت‌ها به‌سمت تعادل حرکت می‌کند و این اختلاف جبران می‌شود.

بررسی ارتباط میان آخرین قیمت و قیمت پایانی

الگوی ساعت صعودی

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، مقایسه تفاوت قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی می‌تواند در پیش‌بینی روند قیمت سهام مورد نظر در روز معاملاتی آتی بسیار موثر باشد. تجربه معامله‌گران نشان داده درصورتی‌که قیمت آخرین معامله حداقل به‌اندازه دو درصد بالاتر از قیمت پایانی باشد، به احتمال زیاد روند قیمتی سهم در روز معاملاتی بعد صعودی خواهد بود و سهم موردنظر مستعد رشد است. مثال زیر را در نظر بگیرید.

همان‌طور که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید، قیمت آخرین معامله در نماد بوعلی معادل 53,690 ریال و قیمت پایانی (یعنی میانگین وزنی قیمت معاملات این روز معاملاتی) معادل 52,330 ریال است. مقایسه قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی در این نماد نشان‌دهنده اختلافی 2.6 درصدی است. همان‌طور که در ابتدای این قسمت اشاره کردیم، اختلاف بیش از دو درصدی بین قیمت پایانی و آخرین قیمت -درصورتی‌که آخرین قیمت بیش از قیمت پایانی باشد- نشان می‌دهد این سهام در روز معاملاتی بعدی مستعد رشد خواهد بود. در نظر داشته باشید این الگو اصطلاحا با عنوان ساعت صعودی شناخته می‌شود.

عکس حالت فوق نیز ممکن است و در‌صورتی‌که قیمت پایانی حداقل دو درصد از قیمت آخرین معامله بیشتر باشد، یعنی احتمال دارد در روز معاملاتی بعد قیمت سهم مورد نظر روندی نزولی در پیش بگیرد.

چگونه با استفاده از فیلترنویسی سهام مستعد رشد را شناسایی کنیم؟

همان‌طور که می‌دانید، بررسی تمامی نمادهای بازار به‌صورت روزانه غیرممکن است و نمی‌توان انتظار داشت هر نمادی که با شرط اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله همخوانی داشته باشد، به‌راحتی شناسایی شود؛ بنابراین باید از تکنیک‌های فیلترنویسی کمک بگیریم تا نمادهایی که از چنین شرطی برخوردار هستند را بیابیم. برای این‌کار کافیست با مراجعه به‌سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc) به قسمت دیده‌بان بازار مراجعه کنید. سپس در قسمت تنظیمات، سهام و سایر دارایی‌هایی که قصد دارید در فیلتر شما دیده شود، انتخاب کنید. به‌عنوان مثال در تصویر زیر از میان انواع اوراق تنها سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب شده‌اند.

پس از ذخیره تنظیمات، روی گزینه «فیلتر» کلیک کنید و در قسمت ایجاد فیلتر جدید کد زیر را وارد کنید:

پس از کلیک روی گزینه اعتبارسنجی، درصورتی‌که کدی که نوشته‌اید ایرادی نداشت، می‌توانید فیلتر را اعمال کنید.

پس از اعمال فیلتر لیست دارایی‌های انتخابی خود که از شرط موردنظر -یعنی بالاتر بودن حداقل دو درصدی قیمت آخرین معامله نسبت به قیمت پایانی- برخوردار هستند را مشاهده می‌کنید.

در نهایت فراموش نکنید همواره باید علاوه بر در نظر داشتن اطلاعات بدست‌آمده از طریق تابلو خوانی، با درنظر گرفتن سایر شرایط از جمله اندیکاتورهای تکنیکال، در سهام مورد نظر خود سرمایه‌گذاری کنید. فراموش نکنید بررسی این شرط باید پس از پایان روز معاملاتی انجام شود تا داده‌ها قابل اتکا باشند.