کارمزد سرمایه‌گذاری در صندوق ها چقدر است؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری همیشه به‌عنوان انتخابی مناسب برای کسب سود بدون نیاز به صرف زمان و دانش بورسی معرفی می‌شوند. صندوق‌ها در مقابل مدیریت دارایی سرمایه‌گذاران و پیشبرد معاملات به سمت بازدهی بالاتر، مبلغی را با عنوان کارمزد از افراد دریافت می‌کنند. این کارمزد برای صندوق‌های مختلف متفاوت بوده و با توجه به خدمات ارائه شده در صندوق مشخص می‌شود. در این مقاله با میزان کارمزد صندوق‌های مختلف و علت دریافت آن آشنا خواهید شد.

کارمزد چیست و چرا صندوق ها کارمزد دریافت می کنند؟

کارمزد، مبلغی است که در ازای انجام خدمات خاصی به فرد یا سازمان انجام‌دهنده آن خدمت، پرداخت می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم از این قاعده مستثنی نیستند و هزینه‌های مختلفی از جمله حق پذیرش و عضویت در کانون‌ها، حق‌الزحمه حسابرسی، حق‌الزحمه و کارمزد تصفیه صندوق و… را در راستای فعالیت‌های خود متحمل می‌شوند. به‌همین‌دلیل برای انجام معاملات مختلف، کارمزد معاملات در بورس را دریافت می‌کنند.

کارمزد صندوق چقدر است؟

هرکدام از صندوق‌ها بسته به نوع فعالیتی که دارند، کارمزد مشخصی را از سرمایه‌گذاران خود دریافت می‌کنند. کارمزد صندوق‌ها در قیمت خرید و فروش یا صدور و ابطال واحدهای آن لحاظ می‌شود؛ اما، برای مشاهده مبلغ دقیق آن، می‌توانید به امیدنامه صندوق مراجعه کنید. نکته مهمی که در مورد صندوق‌ها وجود دارد این است که میزان کارمزد آن‌ها نسبت به کارمزد سرمایه‌گذاری مستقیم و خرید و فروش سهام بسیار کمتر است.

کارمزد سهام و حق تقدم سهام در بورس

کارمزد صندوق سهامی (ETF)

مثال: میزان کارمزد خریدی که برای سرمایه‌گذاری مبلغ 10 میلیون تومان در صندوق سهامی پرداخت می‌کنید معادل 0/00116 از ارزش معامله یعنی 11600 تومان خواهد بود.

کارمزد صندوق با درآمد ثابت (ETF)

مثال: میزان کارمزد خریدی که برای سرمایه‌گذاری مبلغ 10 میلیون تومان در صندوق درآمد ثابت پرداخت می‌کنید، معادل 0/0001875 از ارزش معامله یعنی 1875 تومان خواهد بود. جهت آشنایی با صندوق درآمد ثابت، مطالعه مقاله صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، کارمزد معاملات صندوق درآمد ثابت از کارمزد صندوق‌های سهامی نیز کمتر است.

کارمزد معاملات واحدهای صندوق سرمایه گذاری مختلط (ETF)

کارمزد معاملات واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی

مبلغ کارمزد معاملات در صندوق سرمایه‌گذاری کالایی نیز در هر دو سمت خرید و فروش یکسان بوده و به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

مقاله پیشنهادی: صندوق کالایی چیست؟

تفاوت کارمزد صندوق قابل‌معامله(ETF) و صندوق صدور و ابطالی

صندوق‌ها براساس نحوه سرمایه‌گذاری، به دو دسته صندوق‌های صدور و ابطالی و صندوق‌های قابل معامله (ETF) تقسیم می‌شوند. به دلیل اینکه سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF مشابه خرید و فروش سهام است، کارمزد در مبلغ خرید یا فروش واحدهای این صندوق‌ها لحاظ می‌شود؛ اما در مورد صندوق‌های صدوری ابطالی، کارمزد به‌صورت هزینه صدور و ابطال واحدها محاسبه شده و به شرایط معامله بستگی دارد.

کارمزد صدور و ابطال صندوق‌ها چطور محاسبه می‌شود؟

برای اطلاع از کارمزد صندوق‌های صدور و ابطالی بهتر است به امیدنامه این صندوق‌ها مراجعه کنید. عموما این نوع از صندوق‌ها هزینه صدور واحدهای سرمایه‌گذاری را به قیمت صدور خود اضافه می‌کنند. در مورد ابطال این واحدهای سرمایه‌گذاری، 2 نوع کارمزد برای معامله‌گر در نظر گرفته می‌شود.

• مورد اول کارمزد ثابت است که مشابه با کارمزد صدور، مشخص می‌شود.
• مورد بعدی کارمزدی است که بنا به شرایط مختلفی مثل زمان ابطال صندوق، محاسبه می‌شود.

حتما پیش از سرمایه‌گذاری، کارمزد صدور و ابطال صندوق را از طریق امیدنامه چک کنید. در حال حاضر تعدادی از صندوق‌های صدوری ابطالی، کارمزد خود را حذف کرده یا مقدار آن را کاهش داده‌اند؛ برای مثال، کارمزد صندوق هدیه فارابی صفر بوده و کارمزد صندوق یکم اکسیر فارابی نیز تنها در صورت ابطال به شرح زیر است : 

• 5 % از قیمت ابطال در صورتی که تاریخ ابطال 7 روز یا کمتر با تاریخ صدور گواهی سرمایه‌گذاری فاصله داشته باشد
• 3 % از قیمت ابطال در صورتی که تاریخ ابطال بیش از 7 روز و برابر یا کمتر از 15 روز با تاریخ صدور گواهی سرمایه‌گذاری فاصله داشته باشد.
• 1 % از قیمت ابطال در صورتی که تاریخ ابطال بیش از 15 روز و برابر یا کمتر از 30 روز با تاریخ صدور گواهی سرمایه‌گذاری فاصله داشته باشد. 

کارمزد سبدگردانی در بورس چقدر است؟

می‌توان گفت سبدگردانی، راهکار سرمایه‌گذاری اختصاصی در بورس است؛ اما کارمزد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مقایسه با کارمزد روش سبدگردانی در بورس کمتر است. در این روش دو نوع کارمزد ثبات و متغیر خواهیم داشت. میزان کارمزد ثابت عموما 1 تا 2 درصد سرمایه اولیه سرمایه‌گذار است و کارمزد متغیر به‌صورت درصدی از سود به‌دست آمده محاسبه می‌شود.

به‌طور معمول، چنانچه درصد سود حاصل شده طی یکسال از مقدار معینی (معمولا سود بانکی یا شاخص کل) کمتر باشد، هیچ‌گونه مبلغی تحت عنوان کارمزد متغیر از سرمایه‌گذار دریافت نخواهد شد و فقط کارمزد ثابت از سرمایه‌گذار اخذ می‌شود.

جمع بندی 

صندوق‌های سرمایه‌گذاری ابزار بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری غیر مستقیم هستند. مهم‌ترین مزیت این صندوق‌ها، کارمزد بسیار پایین و امکان کسب سود بدون نیاز به داشتن دانش بورسی و صرف زمان برای تحلیل بازار است. همانطور که در این مقاله ملاحظه کردید، کارمزد معاملاتی صندوق‌ها نسبت به کارمزد خرید و فروش مستقیم سهام پایین‌تر بوده و حتی برخی از صندوق‌ها مثل صندوق هدیه فارابی، کارمزدی را برای معامله سرمایه‌گذار در نظر نگرفته‌اند.

سبدگردانی نیز که به‌عنوان یک روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و اختصاصی در بورس شناخته می‌شود دارای دو نوع کارمزد ثابت و متغیر است. کارمزد ثابت بر اساس درصدی از سرمایه اولیه محاسبه می‌شود ولی کارمزد متغیر کاملا به میزان بازدهی سبد سهام ارتباط دارد و معمولا درصدی از سود را شامل می‌شود.