منظور از سود مرکب در بورس چیست؟

شناخت سود و انواع مختلف آن، در کنار برآورد بازدهی احتمالی سرمایه‌گذاری در پایان دوره موردنظر، در انتخاب نوع سرمایه‌گذاری بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت درک تفاوت سود ساده (بانکی) و سود مرکب عامل موثری در تخمین بازدهی سرمایه گذاری در بازه زمانی بلندمدت است. در ادامه مفهوم سود ساده و مرکب مورد بررسی قرار گرفته و نحوه محاسبه هریک را شرح می‌دهیم.

ویدیوی منظور از سود مرکب در بورس چیست؟

سود ساده (بانکی) چیست؟

منظور از سود ساده، سودی است که در نتیجه سپرده‌گذاری در بانک یا سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد. این نوع از سود مقداری ثابت بوده و در دوره‌های زمانی مشخص محاسبه و پرداخت می‌شود. البته با توجه به محدودیت‌هایی که برای سپرده‌های بانکی وضع شده، محاسبه سود در بانک‌ها به صورت ماه‌شمار و براساس کمترین مانده حساب طی دوره مورد نظر پرداخت می‌شود. برای درک بهتر مفهوم سود ساده، تصور کنید در یک بانک حساب سپرده یک‌ساله‌ای افتتاح کرده‌اید که پرداخت سود ۱۸ درصدی را تضمین می‌کند. اگر مبلغ سپرده‌گذاری شما در بانک مورد نظر به اندازه ۱۰ میلیون‌ تومان باشد، سود سپرده به صورت زیر محاسبه می‌شود.

در این روش از محاسبه سود، می‌توان سود ماهانه سپرده را نیز با تقسیم کل مبلغ سود به تعداد ماه‌های سال به‌دست آورد.

آشنایی با مفهوم سود مرکب

تصور کنید به‌ جای سپرده‌گذاری در بانک، مبلغ ۱۰ میلیون تومان را صرف سرمایه گذاری در بورس و خرید سهام یا  سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت کرده‌اید. حال فرض کنید سهامی که خریده‌اید در روز اول به اندازه 3 درصد رشد می‌کند. سود سرمایه‌گذاری شما در پایان روز اول به این صورت محاسبه می‌شود.

بنابراین در انتهای روز اول سرمایه‌گذاری، ارزش سرمایه شما به 10 میلیون و 300 هزار تومان می‌رسد. در مرحله بعد فرض می‌کنیم سهم مورد نظر در پایان روز دوم به اندازه 4 درصد رشد کرده باشد. نکته قابل‌توجه اینجاست که این افزایش به 10 میلیون و 300 هزار تومان اعمال می‌شود. در نتیجه در این حالت ارزش سرمایه شما در پایان روز دوم معاملاتی به این صورت محاسبه می‌شود:

ارزش سرمایه شما در انتهای روز دوم معاملاتی به این صورت به‌دست می‌آید:

با توجه به محاسباتی که ذکر شد، می‌توان نتیجه گرفت که در محاسبات سود مرکب، امکان سرمایه‌گذاری مجدد سود دریافتی را فراهم است. علاوه بر سرمایه گذاری در بورس از طریق خرید سهام، سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت نیز امکان بهره‌مندی از سود مرکب را فراهم می‌کند. 

جمع‌بندی نحوه محاسبه سود مرکب

بنا بر مواردی که تا این قسمت گفته شد، می‌توان چنین نتیجه گرفت که برای محاسبه سود مرکب، میزان رشد قیمت دارایی مورد نظر را در نظر گرفته و در ارزش روز دارایی ضرب می‌کنید. سپس حاصل را با ارزش دارایی جمع کرده و ارزش جدید سرمایه را به‌دست می‌آورید. همچنین در نظر داشته باشید هر رشد و نزولی که در روز معاملاتی بعد در قیمت دارایی شاهد باشید، روی ارزش جدید آن اعمال خواهد شد. برای درک کاهش ارزش دارایی مثالی را که در قسمت بعد آمده در نظر بگیرید.

نحوه محاسبه کاهش ارزش دارایی

تصور کنید روز سوم معاملاتی فرا رسیده و ارزش سهامی که خریده بودید به اندازه 2 درصد افت کرده است. این افت قیمت روی ارزش دارایی شما در پایان روز دوم معاملات یعنی ۱۱ میلیون و ۷۱۲ هزار تومان اعمال می‌شود.

برای محاسبه ارزش جدید دارایی باید ابتدا 2 درصد ۱۰ میلیون و ۷۱۲ هزار تومان را محاسبه کرده سپس مبلغ حاصله را از آن کم کنید.

و در روز معاملات بعد هرگونه کاهش یا افزایش در ارزش سهام مورد نظر، روی ارزش جدید آن اعمال می‌شود.

فرمول محاسبه سود مرکب

حال فرض کنید سهامی که به اندازه ۵ میلیون تومان خریده‌اید، برای مدت ۳ روز کاری پشت سر هم، روزانه ۵ درصد رشد کند. در چنین شرایطی ارزش نهایی دارایی را در انتهای روز سوم معاملاتی می‌توان به‌صورت زیر محاسبه کرد.

نحوه محاسبه سود مرکب را می‌توان به‌صورت زیر خلاصه کرد. در نظر داشته باشید این فرمول تنها در صورتی کاربرد دارد که اطمینان داشته باشید درصد سود در تمام دوره مورد نظر یکسان خواهد بود.

در عبارت فوق، n نشان‌دهنده تعداد روز سرمایه‌گذاری و r بیان‌گر نرخ رشد دارایی است. همچنین اگر قصد داشتید میزان کاهش دارایی خود را محاسبه کنید و نرخ رشد دارایی(r) منفی بود، کافی است در عبارت داخل پرانتز علامت منفی را جایگزین جمع کنید.

سرمایه گذاری در بورس و کسب سود

همان‌طور که می‌دانید سرمایه‌ گذاری در بورس به دو روش مستقیم (با خرید سهام و انواع اوراق) و غیرمستقیم (صندوق سرمایه گذاری و سبدگردانی) ممکن است. در نظر داشته باشید دریافت کد بورسی و ثبت‌نام سجام لازمه تمامی فعالیت‌هایی است که در بازار سرمایه انجام می‌شود. بعد از دریافت کد بورسی، می‌توانید نسبت به انتخاب روش سرمایه‌گذاری اقدام کنید. فراموش نکنید کسب سود مرکب از طریق خرید سهام و سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت ممکن است.

سود مرکب در صندوق درآمد ثابت

همان‌طور که می‌دانید در نوعی از صندوق درآمد ثابت که سود دوره‌ای پرداخت می‌شود، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سرمایه‌گذاری مجدد سود دریافتی، سود مرکب کسب کنند. البته برخی از صندوق‌های درآمد ثابت از جمله صندوق درآمد ثابت فارابی (صندوق هدیه فارابی) امکان سرمایه‌گذاری مجدد سود به طور خودکار را نیز فراهم کرده‌اند. در این صورت تنها زمانی سود کسب شده شما صرف سرمایه‌گذاری مجدد نمی‌شود که میزان آن از قیمت صدور یک واحد صندوق کمتر باشد. گفتنی است در صورتی که میزان سود از قیمت هر واحد صندوق بیشتر باشد، مابقی مبلغ به حساب شما برمی‌گردد. برای آشنایی بیشتر با صندق درآمد ثابت می‌توانید مقاله «صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟» را ببینید.