از دریافت کد بورسی تا خرید سهام
بورس در ایران به نسبت سایر کشورها، سابقه فعالیت کمتری دارد. با این حال، همزمان با تغییراتی که در فرایند ثبتنام و نحوه خرید سهام در بورسهای پیشرفته دنیا اتفاق افتاده، بازار سرمایه ایران نیز رشد قابل قبولی داشته است.
در گذشته تمامی مراحل دریافت کد معاملاتی بورس و خرید و فروش سهام، تنها به صورت حضوری انجام میشد. این در حالی است که امروزه تمامی این مراحل بینیاز از مراجعه به کارگزاری و به صورت غیرحضوری انجامپذیر است.
کد معاملاتی یا کد بورسی چیست؟
کد معاملاتی بورس، کارکردی مشابه با کدملی افراد دارد و منحصر به فرد است. در بازار سرمایه تمامی اوراق اعم از سهام، اوراق مشارکت، صندوق سرمایهگذاری و… که فرد خرید و فروش میکند، با کد معاملاتی یا اصطلاحاً کد بورسی وی در شرکت سپردهگذاری مرکزی ثبت میشود. بنابراین در بازار سرمایه افراد براساس کد ملی و کد معاملاتی بورس خود شناسایی میشوند. کد بورسی هر سرمایهگذار ترکیبی از سه حرف و یک عدد 5 رقمی است که برای بسیاری از افراد سه حرف کد بورسی از سه حرف ابتدایی نام فامیل آنها تشکیل شده است.
نحوه دریافت کد معاملاتی
همانطور که گفتیم، در گذشته دریافت کد معاملاتی بورس لزوماً باید با مراجعه حضوری به یکی از شعب کارگزاری منتخب انجام میشد. به این صورت که متقاضی دریافت کد بورسی، با مراجعه به کارگزاری، تکمیل فرم ثبتنام و ارائه مدارک مورد نیاز، نسبت به درخواست صدور کد بورسی اقدام میکرد. این فرآیند همانطور که از مراحل آن مشخص است، تا حد زیادی زمانبر بود. همچنین با توجه به اینکه شرایط سختی برای دریافت کد بورسی وجود داشت، تعداد سرمایهگذاران این بازار نیز کم بود.
این در حالی است که امروزه پس از انتخاب یک کارگزاری مناسب، میتوان تنها با وارد کردن اطلاعات هویتی و اطلاعات مربوط به حساب بانکی خود، نسبت به دریافت کد معاملاتی بورس و افتتاح حساب کارگزاری اقدام کرد.
سجام، سامانه جامع اطلاعات مشتریان
سامانه سجام بورس، به هدف یکپارچهسازی اطلاعات و بهبود کیفیت ارائه خدمات به فعالین بازار سرمایه ایجاد شده است. همه سرمایهگذاران قدیمی و جدیدی که قصد فعالیت در بورس را داشته باشند، باید در این سامانه ثبتنام کرده و احراز هویت شوند. در حال حاضر فرایند ثبتنام و احراز هویت سجام در کارگزاری فارابی بهصورت غیرحضوری انجام میشود و سرمایهگذاران با صرف زمان اندکی میتوانند تمامی این مراحل را انجام دهند.
مزایای عضویت در سامانه سجام
پیش از معرفی سامانه سجام بورس، بسیاری از عملیات از جمله تغییر مشخصات ثبتنامی مانند آدرس یا حساب بانکی و دریافت سود نقدی سهام، باید به صورت حضوری و توسط شخص سرمایهگذار انجام میشد. در واقع اگر سرمایهگذران قصد داشتند تغییری در مشخصات خود ایجاد کنند یا سود نقدی سهامشان را دریافت کنند، باید زمان زیادی برای این کار صرف میکردند. اما معرفی این سامانه، باعث سرعت گرفتن و البته سادهتر شدن بسیاری از عملیات در این بازار شده است.
از مزایای این سامانه میتوان به افزایش شفافیت در بازار سرمایه از طریق جمعآوری اطلاعات، تسهیل ویرایش اطلاعات یا عملیاتی مانند تغییر کارگزاری ناظر و سادهتر شدن روند دریافت سود نقدی سهام اشاره کرد.
نحوه خرید سهام به چه صورت است؟
در گذشته، معاملات سهام نیز مانند فرایند ثبتنام و دریافت کد معاملاتی بورس، تنها با مراجعه حضوری به کارگزاری و ثبت درخواست خرید یا فروش بهصورت کتبی امکانپذیر بود. همچنین با توجه به نبود سامانههای معاملات آنلاین و پرداخت اینترنتی، لازم بود سرمایهگذاران حضوراً برای واریز وجه به بانک مراجعه کرده و فیش واریزی را به کارگزاری تحویل دهند.
از دیگر مشکلات معاملات حضوری، میتوان به عدم امکان تغییر قیمت در طی معاملات روز، یا انجام نشدن سفارشات خرید و فروش سرمایهگذاران به علت تغییرات قیمت اشاره کرد.
امروزه، تمامی این فعالیتها به صورت غیرحضوری و از طریق سامانههای معاملاتی آنلاین کارگزاریها همچون سامانه معاملاتی فارابیکسو انجام میَشود. یعنی معاملهگران بدون نیاز به مراجعه حضوری میتوانند واریز، برداشت، خرید و فروش سهام انجام دهند. این تغییر سبب شده تعداد سرمایهگذاران در این بازار به طور قابل توجهی افزایش یابد. در ادامه با نحوه خرید و فروش سهام به صورت آنلاین آشنا میشویم.
گام اول: شارژ حساب کارگزاری
مراحل شارژ حساب کارگزاری، کاملا مشابه خرید اینترنتی است. برای این کار، با مراجعه به قسمت واریز آنی وجه در سامانه فارابیکسو، مبلغی که در نظر دارید را وارد کنید تا پس از ورود به درگاه بانکی و ثبت اطلاعات کارت، پرداخت را انجام دهید. حساب کارگزاری بلافاصله بعد از تکمیل عملیات پرداخت، شارژ میشود.
گام دوم: جستجوی نام نماد و خرید سهم
در قسمت جستجوی سامانه معاملات آنلاین، نام نماد مورد نظر وارد کنید. بعد از انتخاب نماد، وضعیت عرضه و تقاضا برای نماد مربوطه به همراه قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی را مشاهده میکنید. قیمت و تعداد سهامی که در نظر دارید را وارد کرده و سفارش خرید خود را ثبت کنید. پس از ثبت سفارش و تطبیق قیمت با فروشنده، خریدتان انجام میشود.
در نظر داشته باشید حداقل میزان خرید و فروش در بازار سهام، در حال حاضر 500 هزار تومان است. بهترین پیشنهاد برای سرمایهگذارانی که قصد ورود به این بازار را دارند، شروع سرمایهگذاری با سرمایه اندک و مازاد است. البته مناسبترین راهکار برای سرمایهگذاران تازهوارد که دانش کافی ندارند، استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری بهعنوان روشی غیرمستقیم برای سرمایهگذاری در بورس است.