حق تقدم سهام چیست؟

مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه

سهامداران شرکت های بورسی در زمان افزایش سرمایه شرکت نسبت به سایر سرمایه گذاران از اولویت برخوردارند، به این اولویت حق تقدم خرید سهام گفته می شود. شرکت های بورسی معمولاً هر سال پس از برگزاری مجمع عمومی فوق العاده که به منظور افزایش سرمایه شرکت برگزار می شود، اقدام به افزایش سرمایه می کنند. یکی از انواع افزایش سرمایه های شرکت ها بدین صورت است که، مثلاً شرکت تصمیم به افزایش سرمایه ۲۰% گرفته و از آنجا که قیمت اسمی هر سهم در بازار بورس ایران ۱۰۰۰ ریال است شرکت موظف است به میزان مبلغی که افزایش سرمایه داده سهام ۱۰۰۰ ریالی منتشر کند. برای مثال اگر ۲۰% سرمایه فعلی شرکت X برابر با ۲۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باشد آن شرکت موظف به انتشار ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ سهام جدید می باشد (۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰۰= ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰).

سهامداران با توجه به درصد افزایش سرمایه شرکت می توانند به همان میزان نسبت به مقدار سهامی که دارا می باشند از حق تقدم خرید سهام استفاده کنند. برای مثال اگر شما مالک ۱۰۰۰ عدد سهم شرکت X باشید و شرکت مذکور پس از برگزاری مجمع عمومی فوق­العاده تصمیم به افزایش سرمایه ۲۰% بگیرد، شما حق تقدم خرید ۲۰۰ سهم جدید(۲۰۰=۲۰%×۱۰۰۰) به قیمت اسمی ۱۰۰۰ ریال را دارید.

جذابیت حق تقدم برای سهامداران از تفاوت قیمت اسمی سهام و قیمت یازاری آن سرچشمه می گیرد. به طوری که ممکن است سهام شرکت X، ۲۰۰۰ ریال به ازای هر سهم در بازار بورس داد و ستد شود و سهامداران شرکت که حق تقدم خرید سهام جدید شرکت مذکور را دارند می­توانند با پرداخت مبلغ اسمی سهم که ۱۰۰۰ ریال می باشد در واقع ۱۰۰۰ ریال سود به ازای هر سهم کسب کنند. پس از افزایش سرمایه شرکت، سهامداران فعلی شرکت می توانند به یکی از سه روش زیر اقدام کنند.

روش های استفاده از حق تقدم سهام

  1. در مهات تعیین شده که ۶۰ روز می باشد (این مدت قابل تمدید است.) فرم استفاده از حق تقدم را تکمیل و مبلغ مورد نظر را به حساب شرکت واریز نمایند. در این صورت پس از مدت مذکور سهامدار مالک تعدادی سهام که حق تقدم خرید آن را داشته می باشد.
  2. در صورتی که سهامداران تمایل به شرکت در افزایش سرمایه شرکت نداشته باشند این امکان برای آنها وجود دارد که حق تقدم خود را در بازار بورس به فروش برسانند.
  3. در شرایطی سهامدار فعلی از اقدام افزایش سرمایه شرکت با خبر نبوده و مهلت مقرر برای تبدیل حق تقدم به سهام نیز گذشته باشد، شرکت اقدام به فروش سهام با قیمت روز کرده و مابه تفاوت قیمت بازاری و ارزش اسمی سهام را به حساب سهامدار واریز می کند.