سرمایه‌گذاری در «شگستر» برای اقتصاد و طبیعت چه مزیتی دارد؟

سهام شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس با نماد «شگستر» به‌عنوان اولین شرکت پروژه‌محور سهامی در بورس تهران و همچنین اولین زیست پالایشگاه در ایران، به‌زودی پذیره‌نویسی می‌شود. این شرکت در سال ۱۳۹۲ تاسیس شده و فعالیت آن در حوزه تولید سوخت‌ سبز است. پذیره‌ نویسی «شگستر» از طریق افزایش سرمایه به روش صرف سهام (سلب حق تقدم) انجام و توسط شرکت کارگزاری فارابی به‌زودی در بورس اوراق بهادار تهران عرضه خواهد شد.

پیشنهاد مطالعه: «تفاوت پذیره‌نویسی با عرضه اولیه»

تمامی فعالان بازار سرمایه می‌توانند با تایید اقرارنامه و بیانیه ریسک معامله در بازار سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری خود، در پذیره‌‌نویسی «شگستر» شرکت کنند. در حقیقت، نحوه خرید سهام شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس با سهام سایر شرکت‌ها تفاوت زیادی ندارد.

شرکت‌های پروژه یا پروژه‌محور، به شرکت‌های سهامی خاصی گفته می‌شود که در راستای تامین مالی طرح‌های در دست اقدام خود از طریق بازار سرمایه، به شرکت سهامی عام تبدیل می‌شوند. هدف این شرکت‌‌ها تامین نقدینگی مورد نیاز جهت تکمیل طرح‌های در حال توسعه خود از طریق مشارکت سرمایه‌گذاران در بورس است. 

نگاهی به محصولات تولیدی و حوزه فعالیت «شگستر»

همان‌طور که اشاره شد شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس در زمینه تولید سوخت سبز فعالیت می‌کند. از مهم‌ترین محصولات تولیدی «شگستر» می‌توان به بیواتانول سوختی اشاره کرد که نقش اساسی در تولید بنزین با کیفیت و کاهش بهای تمام شده پالایشگاه‌های تولید‌کننده بنزین دارد. کنجاله تخمیری، دیگر محصول تولیدی «شگستر» است که نوعی غلات بوده و در تهیه اتانول و خوراک دام کاربرد زیادی دارد.

بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انرژی تجدیدپذیر در جهان

در حال حاضر بزرگ‌ترین شرکت‌های تولید‌کننده محصولات مرتبط با انرژی تجدیدپذیر از جمله سوخت سبز، در کشورهای اسپانیا، آمریکا، دانمارک، کانادا و چین قرار دارند. در تصویر زیر نام، ارزش بازار و درآمد خالص برخی از مطرح‌ترین شرکت‌های فعال این حوزه در سال ۲۰۲۲ را مشاهده می‌کنید.

نگاهی به ترکیب سهامداران «شگستر»

سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران «ایدرو» سهامدار اصلی «شگستر» است و می‌توان از سازمان مدیریت صنعتی به‌عنوان سهامدار غیر اصلی، اما شناخته شده این شرکت نام برد. شنیده‌ها حاکی از آن است که با توجه به تعهد «ایدرو» به‌عنوان مالک اصلی گسترش سوخت سبز زاگرس، در صورت عدم تحقق اهداف و انحراف از پروژه، این شرکت سودی معادل سود بانکی را به سرمایه‌گذاران خرد (با دارایی کمتر از 500 میلیون تومان) پرداخت می‌کند. در ادامه این مطلب شما را با نحوه شرکت در پذیره‌نویسی شگستر و خرید سهام آن در بورس بیشتر آشنا کنیم.

نگاهی به وضعیت ارزشگذاری کلی «شگستر»

در جدول زیر می‌توانید اطلاعات مربوط به جمع دارایی‌ها، جمع بدهی‌ها و خالص ارزش روز دارایی‌ها (NAV) را مشاهده کنید. همان‌طور که مشاهده می‌کنید طبق ارزشگذاری کارشناسان، خالص ارزش روز دارایی‌های شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس حدود ۲۲ هزار میلیارد ریال برآورد شده است.

اطلاعات کامل‌تری از شرکت مانند ارزش بازار، سرمایه فعلی، قیمت هر سهم پیش از افزایش سرمایه، درصد افزایش سرمایه، تعداد سهام قابل عرضه و قیمت هر سهم در پذیره‌نویسی که متناسب با صورت‌های مالی و گزارش‌های منتشرشده توسط گسترش سوخت سبز زاگرس و شرکت بورس فراهم شده، در جدول زیر در دسترس است.

در جدول زیر نیز می‌توانید صورت و زیان پیش‌بینی شده «شگستر» را مطابق گزارش توجیهی افزایش سرمایه مشاهده کنید. در این جدول اطلاعاتی مانند تاریخ بهره‌برداری پروژه‌ها، خالص ارزش فعلی، نرخ بازده داخلی، نرخ سرمایه‌گذاری مجدد و در نهایت دوره بازگشت سرمایه مشخص شده است.

نگاهی به طرح‌های در دست اقدام «شگستر»

اصلی‌ترین هدف عرضه سهام «شگستر» در بورس، جذب منابع و نقدینگی مورد نیاز جهت تکمیل طرح‌های در دست اقدام خود است. کارخانه تولید بیواتانول و کنجاله تخمیری کرمانشاه آماده بهره‌برداری بوده و حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۲ فعالیت خود را آغاز می‌کند. کارخانه تولید بیواتانول و کنجاله تخمیری باشت نیز دیگر طرح این شرکت است که انتظار می‌رود تا ابتدای سال ۱۴۰۵ به بهره‌برداری خواهد رسید.

کارخانه کرمانشاه «شگستر»

کارخانه درحال ساخت باشت «شگستر»

آشنایی با محصولات «شگستر»

با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست و جلوگیری از شیوع بیشتر خطرات زیست محیطی،‌ استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در اکثر کشورهای جهان با سرعت زیادی در حال گسترش است. در صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر، شرکت‌ها معمولا محصولات خود را در قالب انرژی خورشیدی، بادی، هیدروالکتریک، ژئوترمال و زیست توده (Biomass) ارائه می‌دهند. همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، «شگستر» محصولات بیواتانول و کنجاله تخمیری تولید می‌کند. که در ادامه به بیان جزئیات دقیق‌تری از هرکدام می‌پردازیم.

بیواتانول و ویژگی‌هایش

بیواتانول (Bioethanol) به‌عنوان محصول تولیدی اصلی «شگستر» سوختی است که با استفاده از محصولات کشاورزی مثل نیشکر، گندم و ذرت توسط فرایند تخمیری تولید می‌شود و یک منبع انرژی تجدیدپذیر است. هدف از تولید بیواتانول جایگزینی با ماده متیل ترشیو بوتیل اتر (MTBE) است که یک مایع فرار، قابل اشتعال و بی‌رنگ است و در تولید بنزین از آن استفاده می‌شود. MTBE  نفوذپذیری زیادی در خاک داشته و غیرقابل تجزیه است. در نتیجه، باعث آلودگی هوا و آب‌های زیرزمینی می‌شود. از سال ۲۰۰۶ ممنوعیت استفاده از MTBE در برخی از کشورها کلید خورده و بیواتانول به اصلی‌ترین جایگزین MTBE تبدیل شده است. پالایشگاه‌ها با مصرف بیواتانول به جای MTBE علاوه بر تولید بنزین با کیفیت بهتر، بهای تمام شده بنزین را کاهش خواهند داد.

از مهم‌ترین مزایای بیواتانول می‌توان به ویژگی‌های زیر اشاره کرد:

۱- تجدید‌پذیر بودن و تهیه از منابع غیر‌سمی

۲- کاهش‌دهنده گرمایش زمین

۳- کمک به کاهش انتشار گازهای گل‌خانه‌ای

۴- کاهش وابستگی به نفت خام

۵- موثر در کاهش آلودگی هوا

۶- ایجاد اشتغال در صنایع کشاورزی و تولید سوخت سبز

بیواتانول علاوه بر نقشی که در تولید سوخت سبز دارد، در تولید برق، لوازم آرایشی و بهداشتی و دارو نیز کاربرد دارد. در سال ۲۰۲۲ تقاضای استفاده از بیواتانول به ۱۰۶ میلیارد لیتر رسیده و پیش‌بینی می‌شود این حجم از تقاضا در ۲۰۳۰ به ۲۰۰ میلیارد لیتر افزایش یابد. همچنین، در حال حاضر ارزش بازار بیواتانول در جهان حدود ۳۸ میلیارد دلار بوده و پتانسیل رسیدن به ۱۱۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ را خواهد داشت.

کنجاله تخمیری (DDGS)

کنجاله تخمیری یا DRIED Diostillers Grain With Solubles از غلات مورد مصرف برای تولید اتانول به دست می‌آید که شامل مواد پروتئینی، املاح معدنی، ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی است. کنجاله تخمیری به عنوان خوراک انواع دام، طیور و آبزیان می‌تواند نقش مهمی در تامین خوراک مورد نیاز صنعت کشاورزی و دامداری ایفا کند. در حال حاضر، ارزش بازار کنجاله تخمیری در جهان حدودا ۱۵ میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ ارزش بازار کنجاله تخمیری به ۲۲ میلیارد دلار برسد. کشورهای قاره آمریکای شمالی بالاترین سهم بازار DDGS را در اختیار دارند. 

فرصت‌های «شگستر»

اتانول سوختی حدود ۳ درصد از سبد سوختی حمل‌ونقل در جهان را به خود اختصاص داده است. با توجه به اینکه در حال حاضر هیچ واحد تولیدی در کشور بیواتانول تولید نمی‌کند، راه‌اندازی و بهره‌برداری از طرح‌های تولید اتانول سوختی می‌تواند امکان سودآوری زیادی داشته باشد. همچنین، تنوع منابع انرژی سوخت‌های گیاهی، امنیت را در سوخت سبز ایجاد کرده و باعث حفظ محیط زیست و حمایت از بخش کشاورزی می‌شود.

شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس دارای پتانسیل‌ مناسبی جهت فروش محصولات خود در بازارهای داخلی و خارجی است. در حقیقت، بیواتانول علاوه بر مصرف داخلی، می‌تواند محصول جذابی برای بازارهای صادراتی نیز باشد.

با وجود اینکه خرید سهام در بورس باید با تحلیل و شناخت انجام شود، نکته‌ای که بهتر است در رابطه با «شگستر» در نظر گرفت هزینه‌های ریالی و درآمد دلاری این شرکت است. در حقیقت، واردات و تولید مواد اولیه بیواتانول و کنجاله هزینه بالایی نداشته و فروش بیواتانول براساس قیمت جهانی اتانول است که می‌توان روند قیمت جهانی اتانول را در نمودار زیر مشاهده کرد.

پیش‌بینی می‌شود در صورتی که «شگستر» با تمام ظرفیت محصولا خود را تولید کند، به طور متوسط سالانه تا ۷۰ میلیون دلار درآمد محقق کند. همچنین، پیش‌بینی می‌شود ریسک E.S.G که عوامل محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیتی را در بر می‌گیرد، تاثیرگذاری کم‌تری در «شگستر» خواهد داشت زیرا این شرکت در رده شرکت‌های دوست‌دار محیط زیست قرار گرفته و همین امر می‌تواند شهرت اجتماعی آن را افزایش دهد.

ریسک‌های «شگستر»

از مهم‌ترین ریسک‌های تاثیرگذار بر وضعیت مالی و سودآوری شرکت می‌توان به بحران آب، تحریم، مغایرت محصول تولید شده با مشخصات پالایشگاه‌ها، کاهش بازدهی تولید، گسترش روزافزون خودرو‌های برقی و حمل و ترخیص تجهیزات خارجی اشاره کرد.

سخن پایانی

اثرات تخریب‌کننده سوخت‌های فسیلی بر محیط زیست و تولید انرژی‌ از طریق منابع تجدیدناپذیر مثل نفت، اکثر کشورهای پیشرفته جهان را به سمت تولید انرژی پاک سوق داده است. با در نظر گرفتن تمامی نکات در رابطه با خرید سهام در بورس، شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس به‌عنوان اولین شرکت پروژه در بازار سرمایه می‌تواند با جذب منابع مالی از طریق بورس، پروژه‌های بلند‌مدت خود یعنی کارخانه‌های بیواتانول کرمانشاه و باشت را تکمیل کرده و ظرفیت تولید بیواتانول را افزایش دهد. در نتیجه، به کمک راه‌اندازی این طرح‌ها بنزین باکیفیت‌تر و پاک‌تری در پالایشگاه‌ها تولید خواهد شد.